به گزارش ایرنا، اظهارات مدودیف در جایگاه عالی ترین مقام سیاسی روس درباره خطرات ناشی از سپر دفاع موشكی برای امنیت ملی كشورش نشان داد كه مسكو همچنان بر موضع خود مبنی بر رد هر گونه عقب نشینی در این زمینه ایستاده و مذاكرات كرملین با كاخ سفید به منظور دستیابی به توافق در ارتباط با این سامانه، چشم انداز مثبتی ندارد.

هر چند رییس جمهوری روسیه روز گذشته اعلام كرد كه اقدام متقابل مسكو در خصوص طرح سپر دفاع موشكی به منزله آغاز دور جدید مواجهه نظامی با آمریكا نیست، اما عصبانیت وی از اجرای خزنده این طرح از سوی غرب بیانگر این واقعیت است كه كرملین نمی تواند نسبت به برنامه های واشنگتن در زمینه ادامه استقرار سپر دفاع موشكی در اروپا بی تفاوت باشد، زیرا روس ها بهتر از هر كس دیگر می دانند كه این طرح منافع راهبردی آنان را نشانه رفته است.

مدودیف پیش از این نیز اواخر نوامبر پارسال در یك سخنرانی تلویزیونی برای مردم روسیه به صراحت هشدار داد كه اگر مذاكرات مربوط به پیوستن مسكو به سپر دفاع موشكی اروپایی به بن بست برسد، روسیه موشك های تاكتیكی اسكندر را در استان كالینینگراد این كشور مستقر خواهد كرد.

وی آن موقع تهدید كرد كه شكست در مذاكرات مربوط به سپر دفاع موشكی می تواند پیامدهای دیگری مانند خروج یكجانبه روسیه از پیمان كنترل سلاح های متعارف موسوم به 'استارت-2' را نیز به دنبال داشته باشد.

رییس جمهوری روسیه در سخنرانی روز گذشته خود یك قدم از موضع گیری های قبلی خود فراتر رفت و تاكید كرد كه در صورت بی توجهی به خواسته های مسكو در ارتباط با سیستم دفاع موشكی اروپا، روسیه تمام تلاش خود را برای اجرایی كردن هشدارهای ماه نوامبر به شركای غربی در زمینه مقابله با سپر دفاع موشكی به كار خواهد بست.

البته روس ها از اواخر سال گذشته میلادی و پس از نقش بر آب شدن امیدها به امكان توافق روسای جمهوری روسیه و آمریكا درباره طرح سپر دفاع موشكی در حاشیه نشست اتحادیه اقتصادی كشورهای آسیا و اقیانوس آرام در 'هونولولو'ی آمریكا، اقدامات عملی مقابله با این طرح را آشكار كردند كه راه اندازی سامانه رهیاب در استان كالینینگراد شاخص ترین آن بود.

روسیه همچنین در تازه ترین مورد از تلاش ها برای نوسازی و تقویت سیستم دفاع موشكی خود سامانه دفاع موشكی 'اس-400' را به منطقه نظامی غربی خود تحویل داد و قرار است این سامانه در یك ماه آینده در حالت هشدار موشكی قرار گیرد.

با وجود این كه روس ها از همان ابتدای ارایه طرح استقرار سپر دفاع موشكی آمریكا در زمان ریاست جمهوری بوش پسر از معطوف بودن آن علیه منافع راهبردی كرملین آگاه بودند، ولی سیاستمداران روس در راستای پیروی از اصول معادلات بین المللی برای منصرف كردن واشنگتن از اجرای این طرح و یا حداقل مشاركت در آن تلاش زیادی كردند.

مذاكرات روسیه و ناتو بر سر سپر دفاع موشكی آمریكا در اروپا پس از اصرار مسكو بر ضرورت اخذ تضمین های كتبی مبنی بر هدف قرار نگرفتن امنیت این كشور از سوی سپر یاد شده به بن بست رسید.

در مقابل واشنگتن نیز با ادعای اینكه سپر دفاع موشكی این كشور در قاره اروپا علیه منافع روسیه هدف گیری نشده است، همچنان از ارایه هر گونه تضمین كتبی در این باره به مسكو خودداری كرد و نشان داد كه در رایزنی های مربوط به این مهم با مسكو از موضع بالا برخورد می كند.

هر چند روس ها تا این اواخر به گونه ای شفاف در برابر نیات اصلی طرح سپر دفاع موشكی و ادعای طراحان آن مبنی بر مقابله با تهدیدهای موشكی ایران و كره شمالی موضع گیری نكردند، ولی پایان بی نتیجه مذاكرات مسكو و واشنگتن در این باره و رو شدن دست غربی ها در این بازی ضدروسی سیاستمداران روس را مجبور كرد كه هدف اصلی این طرح را افشاكنند.

در همین راستا 'ولادیمیر پوتین' نخست وزیر روسیه دو هفته قبل در آستانه نشست جهانی امنیت در مونیخ آلمان در یك برنامه تلویزیون دولتی این كشور اذعان كرد كه سپر دفاع موشكی آمریكایی با هدف تضعیف توانمندی های دفاعی روسیه طراحی و برنامه ریزی شده است.

پوتین با بیان اینكه 'بدون شك امروز نه ایران و نه كره شمالی هیچیك تهدید نیستند و استقرار سپر دفاع موشكی در اروپا به بهانه مقابله با تهدیدهای موشكی این دو كشور قابل پدیرش نیست زیرا این سپر برای بی اثر كردن توانمندی های موشكی راهبردی روسیه مستقر می شود' نشان داد كه مسكو نمی تواند بیش از این به سیاست یك بام و دوهوای غرب در قبال طرح یاد شده امیدوار بماند.

نخست وزیر روسیه با اشاره به اینكه 'سامانه های موشكی آمریكایی كه به عنوان بخشی از سیستم دفاع موشكی ناتو در مجاورت مرزهای غربی روسیه مستقر می شوند به راحتی قادرند تمام بخش اروپایی روسیه را تحت پوشش قرار دهند'، عمق تهدید ناشی از این سپر برای منافع راهبردی روسیه را تبیین و آمادگی كشورش را برای اتخاذ تصمیم های لازم اعلام كرد.

رییس دولت روسیه به فاصله كمی از این اظهارات هفته جاری نیز اعلام كرد مسكو در نظر دارد در یك دهه آینده بیش از 700میلیارد دلار برای تقویت و نوسازی ارتش هزینه كند و قرار است در این راستا 400 فروند موشك قاره پیمای جدید، 100 دستگاه سفینه فضایی جنگی، دو هزار و 300 دستگاه تانك پیشرفته، 20 فروند زیردریایی جدید و 600 فروند جنگنده جدید در اختیار نیروهای نظامی قرار داده شود.

اظهارات پوتین مبنی بر تقویت و توسعه ارتش این كشور به عنوان اقدام متقابل مسكو برای مقابله با سپر دفاع موشكی آمریكا در حالی صورت می گیرد كه پیش تر رسانه‌های روسیه اعلام كرده بودند كه زرادخانه موشك های قاره پیمای این كشور می تواند بیش از دو برابر كاهش یابد.

تب واكنش تند مسكو به استقرار سپر دفاع موشكی آمریكا در مجاورت مرزهای روسیه در هفته های اخیر دامن مقام های ارشد روس گرفت و 'دمیتری راگوزین' معاون نخست وزیر روسیه در امور دفاعی، ناتو را تهدید كرد كه مسكو سپر دفاع هوایی موثر و كارآمدی برای مقابله با سپر دفاع موشكی این سازمان می سازد.

راگوزین كه به صراحت و رك گویی در میان سیاستمداران روس معروف است، در پایگاه اینترنتی خود نوشت كه نشست امنیت جهانی در مونیخ در زمینه دستیابی به توافقی برای ساخت سامانه دفاع موشكی اروپایی شكست خورد.

معاون نخست وزیر روسیه در امور دفاعی همچنین با انتقاد تند از اظهارات اخیر 'راسموسن' دبیركل ناتو مبنی بر نیاز اروپا به ادامه ساخت سپر دفاع موشكی برای دفاع از مردم این قاره، هشدار داد كه 'ما نیز نیاز به توسعه چنین سیستمی برای دفاع از مردم روسیه در برابر تهدیدهای شما نیاز داریم و از این بابت در مقابل شهروندان روس مسوول هستیم.'

برآیند اظهارات و موضع گیری های اخیر مقام های روس نشان داد كه سپر دفاع موشكی آمریكا 'خط قرمز' امنیت ملی روسیه محسوب می شود و معامله بر سر آن در آینده نزدیك میسر نخواهد بود.

از سوی دیگر غرب به سركردگی آمریكا و در لفافه ناتو نشان داده است كه از موضع خود برای اجرای گام به گام طرح جهان شمول سپر دفاع موشكی كوتاه نمی آید و در مسیر تكمیل این طرح توسعه طلبانه هیچ توجهی به منافع روسیه یا كشورهای دیگر نخواهد داشت.

بن بست در مذاكرات مربوط به طرح سپر دفاع موشكی و متشنج شدن روابط مسكو با غرب بر سر این موضوع موجب شد 'سرگئی لاوروف' در قامت رییس دستگاه دیپلماسی كرملین و شخصیت سیاسی عملگرای روس نیز وارد گود شود و با هشدار به مقام های ناتو مبنی بر اقدام یكجانبه این سازمان در استفاده از پدافند موشكی اذعان كند كه'هیچ پیشرفتی در حل دعوا بر سر این موضوع حاصل نشده است'.

'لاوروف' در چهل و هشتمین نشست امنیتی مونیخ در آلمان در مورد وضعیت همكاری این كشور با ناتو در موضوع سپر دفاع موشكی اعلام كرد كه 'تا زمانی كه نگرانی های مشروع ما نادیده گرفته شود، من هیچ نوع امكان پیشرفت در این مساله را نمی بینم.'

در واقع با در نظر گرفتن توازن قوای نظامی راهبردی در سطح بین المللی واضح است كه در مقطع زمانی كنونی روسیه تنها رقیب واقعی جبهه غرب در این عرصه است و حتی كشورهایی مانند چین به سال ها زمان برای دستیابی به توان مقابله و رقابت تسلیحاتی با غرب و در راس آن آمریكا نیاز دارند.

بر همین مبنا نیز غرب در اجرای طرح استقرار سپر دفاع موشكی ناتو در سطح جهانی به تكمیل بخش اروپای شرقی و مركزی آن اهمیت ویژه ای قایل بوده و كشورهای غربی زیر چتر فرماندهی واشنگتن تلاش دارند با عملیاتی كردن طرح در نزدیكی مرزهای روسیه از خنثی شدن تهدیدهای احتمالی و قدرت بازدارندگی مسكو در قبال تحولات آتی مطمئن شوند.

با اشراف بر این واقعیت بود كه 'سرگئی ریابكوف' معاون وزیر امور خارجه روسیه به تازگی در گفت و گو با رادیو 'پژواك مسكو' اعلام كرد مسكو قصد ندارد هیچگونه ابتكاری در باره دفاع ضدموشكی ارایه دهد كه از سوی آمریكایی ها به عنوان عقب نشینی تلقی شود.

ریابكوف با اشاره به توقف مذاكرات میان مسكو و واشنگتن درباره سپر دفاع موشكی تصریح كرد كه 'روسیه نمی تواند موضع مشابه آمریكا در این خصوص اتخاذ كند زیرا كه چنین تصمیم گیری مترادف با زیر پا گذاشتن منافع روسیه خواهد بود. '

معاون وزیر امور خارجه روسیه همچنین با بیان این كه 'مسكو معتقد است استقرار عناصر سیستم آمریكایی دفاع ضد موشكی در نزدیكی مرزهای روسیه علیه نیروهای راهبردی هسته ای ما جهت گیری شده است'، خط بطلانی بر ادعاهای غرب مبنی بر استقرار سپر دفاع موشكی جهان شمول برای مقابله با خطرات موشكی دیگر كشید.

از سوی دیگر افشای ماهیت واقعی سپر یاد شده برای هدف قرار دادن روسیه محدود به روس ها نبود و مركز مطالعاتی 'گلوبال ریسرچ' نیز دی ماه امسال در مقاله‌ای به نقل از 'زبیگنیو برژینسكی' نوشت كه ارتباط آمریكا با ناتو و اتحادیه اروپا یكی از مهم ترین جهات مناسبات بین المللی این كشور و سكوی پرتاب واشنگتن برای حضور و شركت در عرصه تحولات جهانی محسوب می‌شود.

در این مقاله به صراحت اعلام شده بود كه اجرای طرح سپر دفاع موشكی آمریكایی در اروپا، كاخ سفید را برای ایفای نقش سرنوشت‌ساز میانجیگری در مسایل اورسیا به عنوان حیات خلوت روسیه و مركز آتی قدرت جهانی، توانمند می‌سازد و ائتلافی را تحت فرماندهی آمریكا به وجود می‌آورد كه در تمام ابعاد كلیدی به لحاظ قدرت و نفوذ در عرصه جهانی برجسته است.

البته غربی ها در هزارتوی سیاسی اجرای طرح سپر دفاع موشكی ضد روسی خود بازی های ویژه ای را نیز برای جلب نظر مساعد روس ها به این طرح و لو به شكل مقطعی طراحی كرده بودند كه دعوت از دمیتری مدودیف رییس جمهوری روسیه برای شركت در نشست ناتو در لیسبون از آن جمله بود.

هر چند كه ناتو و آمریكا با دعوت از روسیه به نشست لیسبون ادعا كردند كه به دنبال تعامل با این كشور بوده و سیاست‌های گذشته خود را در قبال مسكو تغییر داده‌اند، اما در اصل آنها با این رویكرد شیطنت آمیز، كرملین را در یك محاصره ظاهرا دموكراتیك و در مقابل عمل انجام شده قرار داند تا به جهان بگویند كه روس ها با طرح سپر دفاع موشكی مشكلی ندارند و حتی در این زمینه با غرب همراهی نیز می كنند.

تحلیلگران مسایل سیاسی بر این باورند كه غرب پس از نشست لسیبون با ادعای همكاری با مسكو، در عمل نظامی‌گری خود در مرزهای روسیه را اجرایی كرده و در نهایت اشغال دوستانه این كشور را محقق می‌كند.

در نهایت می توان گفت تهدید روز گذشته مدودیف علیه آمریكا در خصوص سپر دفاع موشكی نشان داد كه روس‌ها هرگز نمی‌پذیرند امنیت‌شان دستخوش بلندپروازی‌های آمریكا شود و به خوبی می‌دانند كه مساله تهدید اروپا از سوی كشورهای دیگر همان بهانه‌ای است كه جورج بوش نیز برای استقرار سامانه دفاع موشكی در جمهوری چك مطرح می‌كرد.

اروپام/518**1423